Odwodnienie domu – jak zrobić to dobrze?

Inwestycja związana z budową domu nie ogranicza się wyłącznie do zaprojektowania obiektu i wyboru materiałów. Już na etapie planowania trzeba wziąć pod uwagę kwestię właściwego odwodnienia budynku. Z pozoru wydaje się to sprawą drugorzędną, jednak w rzeczywistości brak prawidłowo wykonanej instalacji tego typu może okazać się bardzo kosztowny. Nadmiar wody zwykle czyni szkody liczone w tysiącach złotych. Jak więc wykonać prawidłowe odwodnienie domu? Jakimi metodami można zrobić system, który rzeczywiście zabezpieczy budynek i teren przed wodą?

Odwodnienie domu – kiedy jest niezbędne?

Na elementy, które tworzą system odwodnienia domu, muszą się zdecydować szczególnie osoby, które planują budowę na gruncie, w którym obserwuje się podwyższony poziom wód gruntowych. Jest to też niezbędne przy budynku podpiwniczonym.

Wiele zależy również od gleby. Odwodnienie domu zalecane jest na podłożu gliniastym, z niskim stopniem przepuszczalności. Wtedy przy dużych opadach woda nie będzie w stanie wniknąć w dalsze warstwy gruntu, a więc zostaje gromadzona w wyższych partiach, co niekorzystnie wpływa na stan fundamentów, czy ścian.

Kolejną sytuacją, w której wykonuje się odwodnienie domu, jest budowa budynku z piwnicą. Odwodnienie jest niezbędne, gdy wody gruntowe nawet tylko okresowo ulegają podniesieniu oraz kiedy na terenie dominuje glina. W przeciwnym wypadku nadmiar wody może zalać piwnicę, czy naruszyć konstrukcję domu ze względu na zawilgocenie fundamentów.

Konieczność takiego systemu występuje w sytuacji planowanego wykończenia powierzchni materiałem, który blokuje przedostawanie się wody do warstw gruntowych, np. kostką brukową lub przy budowie zlokalizowanej na stromym zboczu.

W jaki sposób można wykonać odwodnienie domu?

Głównymi systemami stosowanymi we właściwym wykonaniu odwodnienia domu jest drenaż opaskowy lub odwodnienie liniowe. Pierwszy z nich wykorzystuje się w sytuacji, gdy zagrożenie ze strony wysokiego poziomu wód gruntowych dotyczy głównie domu. Z kolei, jeśli nadmiar wody może zaszkodzić również terenowi wokół budynku, polecane jest odwodnienie liniowe.

Drenaż opaskowy

Jednym ze sposobów na poradzenie sobie z nadmiarem wody przy budynku jest drenaż opaskowy. Co to za system? Jest to układ montowany pod powierzchnią w celach prawidłowego odwodnienia danego terenu. Drenaż opaskowy jest złożony z kilku podstawowych elementów. Dzięki nim możliwe jest odprowadzenie wody z gruntu poza budynek, by nie stanowiła ona zagrożenia dla fundamentów i jego konstrukcji. Drenaż opaskowy składa się z elementów takich jak:

• Rura drenażowa – jest to podstawowy element całego systemu odwadniającego opaskowego. Są one wykonane najczęściej z tworzyw sztucznych, choć spotyka się też droższe rury drenarskie z ceramiki. Cechą charakterystyczną takich elementów jest to, że są wykończone niewielkimi otworami w swojej powierzchni, które służą do pobierania wody z gruntu, a następnie dzięki odpowiedniemu ułożeniu i spadkowi odprowadzania jej w konkretne miejsce. Rury drenażowe są umiejscowione blisko fundamentów, aby to właśnie ten element umieszczony pod ziemią był właściwie chroniony przed nadmiarem wilgoci.
• Obsypka filtracyjna lub otulina – są to elementy stosowane w celu usprawnienia odprowadzania wody z terenu przez perforowane ścianki do drenażu, a jednocześnie do ochrony systemu przed zatkaniem. Sama otulina wykonywana jest z różnych materiałów w zależności od rodzaju gruntu, np. z tworzyw sztucznych jest odpowiednia do piasku, czy z włókien kokosowych, które sprawdzają się przy terenie gliniastym.
• Materiał filtracyjny – stosowany wokół rury drenażowej w celu oddzielenia gruntu od obsypki filtracyjnej i usprawnienia działania całego systemu odwodnienia.
• Studzienka kontrolna – to element montowany w miejscu łączenia się rur drenażowych, szczególnie w miejscach narożnych systemu, gdzie odprowadzana woda jest poddawana zmianom kierunku. Takie łączenia stosowane są również po to, aby łatwiej rozwiązać problem związany z zapchaniem rury.
• Studzienka rewizyjna – jest to element usytuowany na końcu całego systemu z zachowaniem odpowiedniego spadku. To właśnie tam odprowadzana jest cała wilgoć z gruntu, która przenika przez rury, a następnie odprowadzana w inne miejsce, gdy woda przekroczy odpowiedni poziom.

Choć drenaż opaskowy składa się z wielu części, jego wykonanie nie jest skomplikowanym procesem. Zwykle wzdłuż fundamentów rozkłada się obsypkę filtracyjną, by później zainstalować odpowiednią liczbę rur drenarskich. Na końcu stosuje się materiał filtracyjny i przysypuje gruntem.

Odwodnienie liniowe

Odwodnienie liniowe jest zalecane przede wszystkim w przypadku utwardzonej nawierzchni wokół budynku, która uniemożliwia wchłanianie nadmiaru wody w warstwy gruntu. Będzie to więc odpowiednie rozwiązanie, gdy na terenie oprócz domu ma znaleźć się garaż wraz z utwardzonym podjazdem wykonanym np. z kostki brukowej. Innym przypadkiem jest sytuacja, w której budowa przewidziana jest na gruntach nieprzepuszczalnych.

W odwodnieniu liniowym najważniejszą rolę odgrywają specjalne korytka, które tworzą system kanałów odprowadzających wodę z opadów w odpowiednie miejsce, chroniąc teren przez zalaniem. Dopełnieniem systemu są ruszty i studzienki, dzięki czemu całość doskonale spełnia swoją funkcję zabezpieczającą.

Wybierając odwodnienie liniowe, trzeba zdecydować się na odpowiedni materiał. Poszczególne rodzaje różnią się tu przede wszystkim właściwościami, które następnie wpływają na cenę danego kanału. Wybór zakłada przede wszystkim:

• kanały z betonu – wyróżniają się dużą ciężkością i nasiąkliwością w porównaniu do pozostałych materiałów, ale jednocześnie są niezwykle trwałe oraz odporne na warunki atmosferyczne, czy działanie różnych substancji;
• kanały polimerobetonowe – mają wiele zalet m.in. niska nasiąkliwość i ścieralność, a zarazem duża odporność na uszkodzenia mechaniczne, czy mróz;
• kanały z tworzyw sztucznych – w tym przypadku zaletą jest lekkość, odporność na uszkodzenia mechaniczne, trudne warunki atmosferyczne oraz na korozję.

Odwodnienie liniowe jest dość łatwe w montażu, ponieważ nie ma tu konieczności prowadzenia zaawansowanych prac budowlanych. Odpowiednio zaprojektowany system z solidnymi korytkami bez problemu może przez wiele lat stanowić zabezpieczenie terenu wokół domu przed szkodliwym działaniem nadmiaru wody. Ze względu na kosztowne straty ponoszone w przypadku zalania, lepiej zapobiegać takim sytuacjom już na etapie budowy.